Rookkwarts heeft kleuren als roet- of rookaanslag, van diep zwart, lichtgrijs tot bruin-geel. Hij kan helder en transparant zijn met een geel-bruine glans. Gele tinten zijn ook mogelijk.
Al eeuwen staat hij bekend als een beschermende steen. Soldaten droegen hem in de strijd. De steen waarschuwde hen. Hij zou donkerder kleuren als er gevaar dreigde. In die tijd was de steen ook een teken voor verdriet. Als hij donkerder werd, zou de drager verdriet te verwerken krijgen.