Ayurveda – Hoe zit het met de balans van de Drie Dosha’s?

Ayurveda is al duizenden jaren oud. Maar wat is het precies? Je ontdekt het allemaal in deze Ayurveda blog!

Wat is Ayurveda eigenlijk? Misschien heb je er wel eens van gehoord, want ook bij ons in het westen wordt deze Indiase geneeswijze steeds populairder. Het bestaat al ongeveer 5000 jaar. Ayurveda is een oude gezondheidsleer die de constitutie van elk mens indeelt in drie dosha’s: Vata, Kapha en Pitta. Lees snel verder voor een snelcursus Ayurveda voor beginners!

Wat betekent Ayurveda?

De Ayurveda betekenis is ‘wetenschap van het leven’. Volgens deze leer word je gezond en gelukkig geboren. De invloeden van buitenaf zouden je uit balans kunnen brengen, waardoor het minder goed lukt om ook gezond en gelukkig te blijven. Als je dosha’s uit balans zijn, zou je lusteloos of ziek kunnen worden. Het is dan aan jou om deze te herstellen door bijv. gezond te eten, de juiste kruiden te gebruiken, te rusten of door yoga en beweging.

Ayurveda Types

Volgens de Ayurveda zijn er drie levensprincipes of dosha’s. Dat zijn een soort kosmische krachten die samenwerken om alle levende wezens in stand te houden. Je hebt als mens dus alle drie de dosha’s in je, maar meestal voert er eentje de boventoon. Dat is jouw ayurvedische type en kan zijn:

• Vata – beweeglijk en luchtig
• Pitta – veranderlijk en vurig
• Kapha – stabiel en aards

Deze drie types zijn allemaal cocktails van de vijf elementen ether, lucht, vuur, water en aarde. Zo zouden vata’s vooral lekker luchtig zijn, pitta’s bijzonder pittig en kapha’s kalm en aardig.

Ayurveda Type Vata

Ayurveda Vata bestaat uit de elementen lucht en ether. Vata gaat onder meer over beweging, de ademhaling. Het reguleert de hartslag en de zenuwen. Het Ayurveda Type Vata wordt ook wel vergeleken met een hert. Herten zijn zowel mentaal als fysiek vliegensvlug. Hun grote ogen kijken rond en houden alles in de gaten. Bovendien komen ze snel in beweging. Vata’s zitten dan ook barstensvol enthousiasme en ideeën. Omdat ze in rap tempo informatie verwerken, zijn deze types als eerste mentaal vermoeid. Wanneer Vata uit evenwicht raakt, kunnen ze angstig worden of liggen ze nachten wakker. Vata’s hebben dan ook een goede portie rust nodig. Gecombineerd met stevige kost houden ze zo hun energie op peil. Luchtige types komen namelijk niet snel aan en zijn meestal mager. Zoals herten zijn ze fysiek niet overdreven sterk, maar dus wel behoorlijk slim!

Ayurveda Type Pitta

Ayurveda Pitta is het vurige type, maar ook water zou hier een rol in spelen. Het zijn vaak goede sprekers, ze zijn inventief, ambitieus en doen niet moeilijk over het maken van een beslissing. Maar ze kunnen ook emotioneel en kritisch zijn. Wanneer Pitta uit balans is, neigen ze tot perfectionisme, woede-aanvallen, prikkelbaarheid of lichamelijke kwaaltjes als huiduitslag en ontstekingen. Ze worden ook wel vergeleken met wilskrachtige Tijgers. Als ze hun zinnen ergens op zetten, dan krijgen ze het voor elkaar. Tijgers kunnen zich heel lang op hun prooi concentreren en het juiste moment van aanval afwachten. Daarna kunnen ze zoals tijgers trouwens prima luieren. Pitta’s bewegen dus vooral effectief. Of explosief – een tijger die tegengehouden wordt, laat namelijk zijn tanden zien. En toetert bijvoorbeeld heel hard tijdens files. Tijgers zijn oranje of rossig, de kleur van vuur. Veel pitta-personen hebben dan ook deze haarkleur of gloed op hun huid. Echte energieke types dus!

Ayurveda Type Kapha

Ayurveda Kapha bestaat uit water en aarde. Kapha is het rustige, tevreden, geduldige, betrouwbare en zelfverzekerde type. Het Ayurveda Type Kapha heeft veel uithoudingsvermogen en veel lichaamsbeweging zal ze goed doen. Wanneer Kapha uit balans is, zou dit tot overgewicht of depressieve gevoelens kunnen leiden. Ze houden van een stevige basis en laten dingen moeilijk los. Ze worden vaak vergeleken met een olifant. Je kent die uitspraak vast wel: ‘Een olifant vergeet nooit wat’. Klopt, olifanten zijn goed in de langetermijn. Kapha’s komen fysiek en mentaal dus niet snel op gang, maar hebben wel een enorm uithoudingsvermogen. Ze bewegen hun grote, sterke lichaam gewoon rustig voort. Enkele keren zijn ze niet vooruit te branden. In het contact met anderen zijn deze types vriendelijk en kalm. Waarom zou je niet van het leven genieten?

De Ayurvedische Types en een Ayurveda Test

Vanaf je geboorte zou vastliggen hoe de levenskrachten vata, pitta en kapha in jou verdeeld zijn. Je kunt dat vergelijken met een recept. Het kan zijn dat je vrij veel kapha in huis hebt, met slechts twee eetlepels pitta en een vleugje vata. Zo’n recept noem je een constitutie of prakruti en kun je in procenten meten door een ayurveda constitutie test. Die laat in één oogopslag zien wat de verhoudingen tussen de dosha’s bij jou zijn. Meestal is er ééntje dominant, maar het komt ook voor dat twee om de eerste plaats vechten. Dan krijg je kapha-vata’s, bijvoorbeeld! Met zo’n Ayurveda Test kun je afleiden wat je echt nodig hebt om jezelf te voeden en goed te voelen. Dat kan wel eens heel anders zijn dan wat je geleerd hebt.

 

Ayurveda tegen Hooikoorts

In de Ayurvedische leer wordt hooikoorts gezien als een Kapha-Pitta-aandoening. Ayurveda zou hooikoortsklachten kunnen verlichten. Je kunt hiervoor het beste de hulp inschakelen van iemand die gespecialiseerd is in het toepassen van deze gezondheidsleer. Volgens Ayurveda wordt je gezondheid bepaald door Agni, het ‘vuur’ van de spijsvertering. Een goede spijsvertering is een belangrijk onderdeel voor het genezen van hooikoorts. Grote kans dat tijdens een behandeling Agni wordt gestimuleerd. Ayurveda maakt gebruik van allerlei kruiden om hooikoorts te verzachten. Ze kunnen gebruikt worden om Kapha te verminderen, om Pitta te verminderen of voor het spijsverteringsstelsel om de oorzaak van de allergie aan te pakken. Andere kunnen worden gebruikt om de algehele immuniteit te verbeteren. Kortom: je kunt Ayurveda op allerlei manieren inzetten. Is de hooikoorts al begonnen, dan helpt een drankje van verse koriander misschien om de werking van de pollen tegen te gaan. Daarnaast zou elke dag een lepeltje honing kunnen helpen. Als je erg veel last hebt van allergie, dan kan het helpen om vooral warme, verse maaltijden te eten en kliekjes en restjes over te slaan. Ook wordt het dan afgeraden om hete kruiden en voeding met een zure smaak te laten staan.

Ayurveda Yoga

Yoga & Ayurveda zijn nauw met elkaar verbonden. Veel therapeuten of ayurveda practitioners hebben ook veel kennis of ervaring met yoga. Yoga is oorspronkelijk een onderdeel van Ayurveda. De verschillende asana’s hebben hun eigen invloed op de balans van geest en lichaam. Zo kunnen verschillende oefeningen worden ingezet om de drie dosha’s te balanceren voor een gezond leven. Met Pranayama, ademhalingsoefeningen, zou je de coördinatie tussen lichaam en geest bevorderen. Meditatie zou een kalme geest stimuleren en je helpen de diepere lagen van het bewustzijn te verkennen, en ook dat ondersteunt weer de balans op lichamelijk niveau. Yoga draagt volgens Ayurveda bij aan een gezond en gelukkig leven. Ondanks bumps in the road, zou yoga meer rust en stabiliteit geven in tijden van stress.

Bekijk ons Yoga Assortiment

Nog meer Ayurvedische Tips?

Volgens de oude Indiase gezondheidsleer zijn er talloze tips om jezelf vitaal en vrolijk te houden. Je kunt op ayurvedisch advies bijvoorbeeld een Tongreiniger Gebruiken of een Neti Pot wanneer je verkouden bent. Sommige mensen zweren daarnaast bij Edelsteenwater Maken voor hun dagelijkse vochttinname. Genoeg inspiratie dus!